Η προσευχή αποτελεί τον κύριο παράγοντα στην πνευματική ζωή του Χριστιανού. Με την προσευχή ο πιστός αρχίζει την μετάνοια και διά της προσευχής οδηγείται προς την σωτηρία, τον αγιασμό, την θέωση.
 
Μόνο με την προσευχή μπορεί να αναχαιτιστεί το κοσμικό κακό που κυριαρχεί στην κοινωνία μας σήμερα.
 
Ο μακαριστός Γέροντας Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός ήταν ένας από τους λίγους που είχε λάβει το χάρισμα της καθαράς, αδιάλειπτης προσευχής, αλλά και της κατάστασης που προκύπτει επέκεινα της προσευχής. Πως έγινε αυτό, και πως ενεργούσε η προσευχή στην ζωή του Γέροντος, περιγράφει στο βιβλίο «Μυσταγωγία Προσευχής κατά τον Γέροντα Ιωσήφ Βατοπαιδινό», ο συγγραφέας του βιβλίου Γέροντας Εφραίμ, Καθηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, βοηθούμενος από την διδασκαλία του μακαριστού Γέροντος για την προσευχή, από όσα έζησε στα τριάντα χρόνια που ήταν μαζί του, αλλά και από τις ίδιες αυτοσχέδιες προσευχές του μακαριστού Γέροντος, που για πρώτη φορά παρουσιάζονταιστό αναγνωστικό κοινό